Jerzy Kalina, znany polski scenograf i plastyk, przyszedł na świat 15 kwietnia 1944 roku w Garwolinie. Jako artysta, Kalina stworzył wiele intrygujących projektów, takich jak scenografie teatralne i filmowe, a także witraże, filmy animowane oraz dokumentalne. Jego twórczość obejmuje także instalacje artystyczne oraz występy performatywne. Należy dodać, że jest on również bratem Andrzeja.
W młodości Jerzy Kalina był związany z Chojnowem, położonym w powiecie przasnyskim, gdzie jego ojciec pełnił funkcję dyrektora PGR. Jego edukacja artystyczna miała miejsce w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, którą ukończył w 1971 roku. Na wydziale malarstwa zdobył dyplom pod kierunkiem Stefana Gierowskiego, jednego z czołowych polskich artystów.
Twórczość
Jerzy Kalina to artysta, którego twórczość obejmuje różnorodne formy ekspresji artystycznej, a jego osiągnięcia są swoistym świadectwem energii i zaangażowania w kulturę. Oprócz licznych ulotnych instalacji i performance’ów, które miały miejsce w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, zrealizował on szereg interesujących projektów, takich jak nagrobek ks. Jerzego Popiełuszki, który znajduje się na warszawskim Żoliborzu.
Nie sposób pominąć jego wkładu w upamiętnianie historii poprzez takie obiekty jak pomnik Katyński w Podkowie Leśnej oraz Krzyż Pomnika ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku przy tamie. Kalina był również autorem cokołu pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego (rzeźba Alfonsa Karnego) w warszawskiej AWF, a także projektował kaplice w Pałacu Prezydenckim oraz pałacu Belwederskim w Warszawie.
Kalina jest także autorem Pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010, który znajduje się na placu Piłsudskiego w Warszawie. W Wrocławiu odsłonięty został w 2005 roku jego projekt, a mianowicie brązowy Pomnik Anonimowego Przechodnia, który zyskał uznanie w amerykańskim magazynie „Budget Travel” jako jedno z najbardziej niezwykłych miejsc na świecie.
Dodatkowo, Kalina zaprojektował granitową kapliczkę u zbiegu ulic Orszady i Hlonda w Warszawie, na granicy dzielnic Wilanów i Ursynów, która upamiętnia ofiary zbrodni katyńskiej oraz katastrofę polskiego Tu-154 w Smoleńsku.
Artysta ma również doświadczenie jako scenograf, odpowiadając za oprawę papieskich mszy podczas pielgrzymek Jana Pawła II do Polski. Kalina współpracował z wieloma renomowanymi artystami teatralnymi, takimi jak Jan Peszek i Kazimierz Kutz, w warszawskich teatrach Małym, Studio oraz Narodowym, a także w krakowskim Starym. Przez cały okres swojej kariery wystawił także kilka własnych spektakli teatralnych.
W latach 70. XX wieku, jego prace były prezentowane w Galerii Repassage, a Kalina zyskał szerszą popularność jako reżyser i scenarzysta filmu pt. Tama 1984–1991, który ukazuje postać księdza Jerzego Popiełuszki i jego męczeństwo.
Akcje, instalacje
Jerzy Kalina, artysta znany ze swoich innowacyjnych akcji i instalacji, w latach 70. i 80. XX wieku zrealizował szereg projektów, które miały na celu interwencję w przestrzeń publiczną oraz skonfrontowanie widzów z różnorodnymi aspektami życia społecznego. Jego działalność artystyczna obejmowała nie tylko Warszawę, ale również inne miasta w Polsce, a także wystawy zagraniczne. Poniżej przedstawiamy szczegółowy spis niektórych jego akcji z lat 1971-2001.
Rok 1971:
- Dyplom anonima – determinaż, Warszawa, dziedziniec ASP, maj,
- Skrępowanie – determinaż polityczny, Warszawa, pl. Zwycięstwa, lipiec,
- Co trzeba, a czego nie należy wyrzucać na śmietnik – akcja, Warszawa Rynek Starego Miasta,
- Biblia czytana od końca – instalacja, Warszawa, Galeria 10 na Woli.
Rok 1972:
- Dzień żurawia – akcja rytualna (przeprowadzona wspólnie z Małgorzatą Maliszewską), wieś Hołowienki, 24 czerwca,
- Obiekty chwilowe – XI debiut absolwentów – instalacja (przygotowana wspólnie z Małgorzatą Maliszewską), Warszawa, TPSP, październik,
- Przystanek Taxi – akcja rytualna z udziałem Milo Kurtisa grającego na flecie, Wrocław, pl. Solny, październik,
- Polski len – Moda Polska – akcja rytualna w wykopie przygotowanym pod budowę przejścia podziemnego między ASP a Uniwersytetem przy Krakowskim Przedmieściu, 15 listopada,
- Ślub – akcja obrzędowa, Warszawa, dziedziniec Pałacu Ślubów na Starym Mieście, listopad,
- U Hopfera – akcja rytualna, winiarnia „U Hopfera” w Warszawie, 19 grudnia,
- Wieczerza Wigilijna – akcja rytualna, Warszawa, Galeria Repassage, 24 grudnia,
- Zatrzymanie czasu – akcja obrzędowa z użyciem pigmentu, budzika, walizki i wody, Warszawa, Dworzec Główny, grudzień 1972-styczeń 1973.
Rok 1973:
- Więź – interwencja, Warszawa, skwer przy ul. Bednarskiej,
- Rezerwat – instalacja, Galeria Teatru Studio, Warszawa, grudzień,
- Bez odbioru – akcja.
Rok 1974:
- Biały most – akcja, Wrocław, wrzesień,
- Tryptyk rzeźb polichromowanych – (żywe postacie), Warszawa, Galeria Współczesna, październik,
- Mydlana żona – instalacja, Galeria Współczesna, Warszawa,
- Obchód – Oddział Specjalny, Piktogramy żyjące – instalacja, Wrocław, BWA, listopad,
- „Pokaz plastyczny: Edward Dwurnik – Jerzy Kalina”, Stół wigilijny II, Piktogramy żyjące II.
Rok 1975:
- Obchód II – Galeria Repassage, Warszawa, 14–25 kwietnia,
- Incydent – determinaż miejski, 6 dni tygodnia + miesiąc, Szwecja, Johannesgaten 7, Konsthall, Malmö, sierpień,
- Szpital – Piktogramy żyjące, instalacja, ekspozycja Johannesgaten 7, Konsthall, Malmö, Szwecja, Wersja szwedzka Obchodu wrocławskiego,
- Dwie godziny z karabinem – akcja, Warszawa, Domy Towarowe Centrum i okoliczne ulice, październik,
- Manifest pozytywistyczny – akcja (przygotowana wspólnie z Małgorzatą Maliszewską), Warszawa, ul. Złota, październik,
- Wiwidrama – działanie przeprowadzone z Małgorzatą Maliszewską, Warszawa, Galeria Studio,
- Szeptany kwadrat Malewicza – akcja, Warszawa, pasaż Ściany Wschodniej, współdziałanie z Małgorzatą Maliszewską, listopad,
- Pokolenie 30 – piktogram żyjący, instalacja (przygotowany wspólnie z Małgorzatą Maliszewską), Warszawa, Galeria ZPAP, ul. Mazowiecka, grudzień.
Rok 1977:
_ | _ |
Instalacja Przejście została zainstalowana w dniach 12 i 13 grudnia 2005 roku na skrzyżowaniu ulic Świdnickiej oraz Piłsudskiego we Wrocławiu (wcześniej, w 1977 roku, w Warszawie na ulicach Świętokrzyskiej i Mazowieckiej) |
- Blue jeans – akcja rytualna, Warszawa, muzyka Jacek Malicki Krokodyl, Galeria Teatru Studio, 4 grudnia,
- Przejście – pomnik anonimowego przechodnia – na skrzyżowaniu ulic Świętokrzyskiej i Mazowieckiej w Warszawie, noc z 12 na 13 grudnia.
Rok 1978:
- Brama Triumfalna – instalacja, Białystok, pl. Zwycięstwa, wrzesień,
- Katapulta – akcja obrzędowa, dziedziniec Uniwersytetu Warszawskiego, 16 października,
- ARTbus – determinaż miejski – akcja turystyczna jazda po mieście, Gdańsk.
Rok 1979:
- Instalacja z Palmą – Galeria Chełm 72 w Chełmie.
Rok 1981:
- Czarna procesja – Akcja interwencyjna – czwarty zawał Kultury i Sztuki – Warszawa, 2 maja,
- Długi autobus Wikingów – determinaż miejski – akcja, Malmö, Szwecja, sierpień.
Rok 1983:
- Grób Wielkanocny – Warszawa, kościół Nawiedzenia NMP, ul. Przyrynek,
- Z lasu do lasu – akcja, 11 listopada w Dzień Niepodległości, Laski pod Warszawą,
- Ostatnia Wieczerza – instalacja, wystawa „Znak Krzyża”, Warszawa, kościół Miłosierdzia Bożego ul. Żytnia, 14–30 czerwca.
Rok 1984:
- Zmartwychwstanie – instalacja, Warszawa, dolny kościół Św. Krzyża,
- Grób Wielkanocny – Warszawa, kościół Garnizonowy przy ul. Długiej,
- Esperalia – wystawa – instalacja, Warszawa, Galeria Studio,
- Szmatnia – performance towarzyszący wystawie „Esperalia”,
- Oprawa plastyczna pogrzebu księdza Jerzego Popiełuszki – kościół św. Stanisława Kostki w Warszawie,
- Pojazd Betlejemski – instalacja, kościół św. Stanisława Kostki, Warszawa,
- Piaskownica – instalacja, wystawa „Apokalipsa, światło w ciemności”, dolny kościół św. Krzyża, listopad,
- Bezsilność – instalacja, kościół św. Stanisława Kostki w Warszawie,
- Całun Toruński – instalacja, kościół w Suchowoli.
Rok 1985:
- Relikwiarz (instalacja); Epitafia polskie (instalacja) – wystawa Przeciw Złu, Przeciw Przemocy dedykowana pamięci ks. Jerzego Popiełuszki, kościół parafialny w Mistrzejowicach, luty-marzec,
- Krzyżowanie – instalacja, kościół św. Stanisława Kostki, Warszawa, kwiecień,
- Grób Wielkanocny – Warszawa, kościół św. Stanisława Kostki,
- Twierdza polska’81 – instalacja, park pałacyku myśliwskiego, Antonin k. Kalisza, kurator: Jacek Olędzki,
- Sarkofag S.P.Q.R. (instalacja), Łąka (piktogram żyjący) – wystawa Niebo nowe i ziemia nowa?, Warszawa, kościół Miłosierdzia Bożego, październik.
Rok 1986:
- Walcowanie – instalacja, Podkowa Leśna, kościół św. Krzysztofa.
Rok 1987:
- Grób Wielkanocny, Redyk-Stół świąteczny, Droga świateł – instalacje zaprezentowane na wystawie Droga świateł, kościół Miłosierdzia Bożego w Warszawie,
- Wielkanoc 1987. Grób Chrystusa – kościół Miłosierdzia Bożego na Żytniej, instalacja.
Rok 1988:
- Odloty – Sen Emigranta – instalacja, 27. Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych, Wrocław,
- Szmatnia II – performance, II Spotkania Teatru Wizji i Plastyki, Katowice’88.
- Bon voyage – instalacja, kolekcja rzeźby współczesnej w parku olimpijskim w Seulu,
- Mój dom – instalacja meteorologiczna, wrzesień wystawa „Rzeźba w ogrodzie” SARP, Warszawa,
- Wyrok na choinkę – performance, Las Komorowski (rocznica stanu wojennego).
Rok 1989:
- Wystawa Odloty – Galeria Studio, Warszawa 20 lutego–12 marca,
- Suka w dygocie – instalacja,
- Dzień dobry – instalacja,
- Trzepanie malarstwa – performance obrzędowy,
- Mutanty w krainie aktywnych liliputów – instalacja, Berlin, Ośrodek Kultury Polskiej,
- Jezioro Genezaret – instalacja meteorologiczna, Berlin, Ośrodek Kultury Polskiej,
- Ściana pamięci – instalacja, Warszawa, kościół na ul. Żytniej, Wielkanoc,
- Pociąg do nieba – instalacja, 3–31 maja, wystawa „Sztuka najnowsza. Na obraz i podobieństwo”, dawne zakłady Norblina, Warszawa,
- Wieża Babel – instalacja, wrzesień, wystawa „Labirynt”, kościół na Ursynowie, Warszawa,
- Jezioro Genezaret II – instalacja meteorologiczna, 4m x 5 m, listopad wystawa „Lochy Manhattanu”, Łódź.
Rok 1990:
- Brama Raju; Apel; Aleja Zasłużonych – instalacje pokazane na wystawie „Raj utracony – sztuka 1949–1989”, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski, Warszawa,
- Welcome to Poland – performance, park miejski, Niemcy, Mülheim, 30 maja druga wersja plenerowa „Trzepania malarstwa”,
- Solidarność w Pradze – Czas niepokornych, Wańka Wstańka – instalacje, Praga, 31 sierpnia,
- Czas niepokornych – instalacja, wystawa „Czas niepokornych. Historia opozycji w Polsce w latach 1970–1989”, Muzeum Ruchów Niepodległościowych, Warszawa, dawne Muzeum Lenina; J. Kalina – narracja plastyczna, październik,
- Syberyjski kondukt – instalacja,
- Welcome to Poland – performance, Points East, Tird Eye Centre Glasgow, 11 grudnia–10 stycznia 1991.
Rok 1991:
- Oddział Specjalny Piktogram; Żyjący – instalacja (rekonstrukcja z 1974), wystawa „Magowie i mistycy”, Centrum Sztuki Współczesnej, Zamek Ujazdowski,
- Warszawa Welcome to Poland – performance, III Spotkania Teatru Wizji i Plastyki, Katowice,
- Ćmy i mury, noćné mory – instalacja, Praga, Bratysława, Ośrodki Kultury Polskiej, marzec-maj,
- Kontr-Formationen. Genese der Solidarność Polen 1970–1989, 1-30 Mai instalacja garażowa, Mülheim, druga wersja wystawy „Czas niepokornych”,
- Apel – performance, instalacja na chór 110-osobowy, 200 łopat i trąbę sygnałówkę, 29. Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych, wrocławski Rynek, 22–26 maja,
- Katedra – instalacja, Li – 9, Londyn, Serpentine Gallery,
- Trawiatta – obiekty adoptowane, piktogramy żyjące, Londyn, Serpentine Gallery,
- Welcome to Poland – performance, Londyn, Serpentine Gallery, czerwiec-lipiec,
- Piramida Chopsa – obiekt meteorologiczny, Wrocław, Rynek,
- Biały relief – instalacja, Wrocław, Rynek,
- Katedra – II – instalacja, II Światowe Spotkania Młodzieży z Janem Pawłem II, Częstochowa,
- Niedyskrecje – instalacja meteorologiczna, IV Biennale Sztuki Nowej, Zielona Góra,
- Sarkofagi – instalacja, wystawa „Spotkanie Świętych Obrazów”, Warszawa, Kraków 23 września-31 października,
- Epitafium – Siedem przestrzeni – instalacja przed Zachętą, Warszawa,
- Kanibale sztuki; Ukamienowanie; Mokre opowiadanie – akcje, współpraca aktorów Teatru Studio z aktorami Teatru Narodowego z Tajpej, Centrum Kultury im. Czang Kaj-szeka, Tajpej, Tajwan.
Rok 1992:
- Portret trumienny – z cyklu przedmiotów adoptowanych; Stółburgery – instalacja Noc Świętojańska albo Sen nocy letniej – zdarzenie artystyczne, ambasada RP, Praga, 24 czerwca,
- Z pamiętnika kombatanta – instalacja; Portret trumienny, przedmiot adoptowany, Warszawa, Galeria ZPAP, listopad,
- Idziemy do Europejskiego – akcja rytualna, Warszawa, hol MKiS, listopad,
- Przejście przez Morze Czerwone – upadek Gigantów – instalacja, Warszawa, Kordegarda, 13 listopada-13 grudnia,
- Nalot dywanowy – akcja, Galeria Appendix, Warszawa, aula oraz kilka pomieszczeń Akademii, 13 grudnia.
Rok 1993:
- Na sznurku – performance w parku w Orońsku w ramach seminarium „Sztuka i miasto”, listopad,
- Litania – akcja rytualna,
- Zakaz postoju–Kondukt Żałobny – instalacja, Częstochowa, 3 kwietnia-2 maja, muzyka Eugeniusz Rudnik Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej „Gaude Mater”,
- Obchód – wystawa Repassage, Zachęta, Warszawa, 28.06, rekonstrukcja,
- Źródło – instalacja,
- Paleniska, Wielka Chorągiew Litwy i Białorusi – obiekt,
- Wielkie Xsięstwo – zdarzenie artystyczne, Stara Kotłownia, Warszawa, 15 października,
- K+M+B – z cyklu przedmioty adoptowane,
- Wieża Babel – Berlin, Künstlerhaus Bethanien,
- Martwa natura – przedmioty oczyszczone – instalacja,
- Babie lato – performance, Łódź, Galeria Manhattan, 10–11 grudnia,
- Znowu gwiazda spadła, Ciepły kąt – instalacje, spotkanie „Wieczerza, czyli widzialne i niewidzialne”, Warszawa, Galeria ZPAP, 6–31 grudnia.
Rok 1994:
- Jezioro Genezaret – obiekt, II Triennale Plastyki „Sacrum. Wiara – Sztuka”, Częstochowa 1994,
- Miejsce pamięci ciszą strzeżone – instalacja,
- Płyty pamięci – obiekty (z 1984), wystawa „63 dni i nocy”, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa, 12 sierpnia-15 września,
- Myśli narzutowe – obiekty,
- Miejsce pamięci ciszą strzeżone – instalacja, Katedra św. Eberharda, Stuttgart,
- Podniesienie światła – akcja obrzędowa w parku przed pałacem,
- Stół – ogień– ziarno, obiekt obrzędowy we wnętrzu,
- Ogień krzepnie blask ciemnieje – zdarzenie artystyczne, Warszawa, Królikarnia, 17 grudnia,
- Sex pustynny – instalacja,
- Piorun kulisty – opowiadanie rysunkowe, 1986, wystawa „Ars erotica”, Muzeum Narodowe, Warszawa,
- Płonące okno – instalacja, Warszawa, pl. Piłsudskiego, Warszawa,1-3 sierpnia.
Rok 1995:
- Porwanie Europy – akcja rytualna z udziałem Małgorzaty Magier i muzyki A. Mitana, spotkanie „Europa między Bizancjum a Disneylandem”, dziedziniec Zamku Królewskiego, Warszawa, 17 maja,
- Myśli narzutowe – rzeźba, stała ekspozycja w ogrodzie w Komorowie,
- W drzwiach i za drzwiami po tej i po tamtej stronie – organizacja przestrzeni następującymi instalacjami: Wjazd triumfalny, Pragnienie milionów, Stoły biesiadne, Wielka woda i ziemia Schrony – wulkan i kurhany, Neo Noe, Anioł nad pałacem, Przesłuchanie Warszawa, teren Wytwórni Filmów Dokumentalnych, wrzesień,
- Ślizgawka, Przesłuchanie, Myśli narzutowe – instalacje, wystawa „50 lat później w Milanówku”, Galeria Ars Longa, Milanówek, październik,
- Wigilia – [rekonstrukcja], wystawa „Wokół polskiej rzeźby lat 70.”, Orońsko, październik-listopad.
Rok 1996:
- Lud w lód – Hybernator 2000 – akcja rytualna, Park Agrykola, Warszawa, 27 stycznia,
- Ruchome progi – instalacja, wystawa Oikos’96, Bydgoszcz, Muzeum Okręgowe, kwiecień,
- Na progu – przestrzeń dedykowana Krzysztofowi Kieślowskiemu, Galeria Pokaz, Warszawa, 2–6 kwietnia,
- Wielki Żar 1, 2 – akcje obrzędowe, plaża, iluminacja koncertu Janusza Olejniczaka, pole golfowe,
- Na progu – druga przestrzeń dedykowana Krzysztofowi Kieślowskiemu, MDK, I Festiwal Gwiazd, Międzyzdroje.
Rok 1997:
- Co w trawie piszczy, fatamorgana miejska – akcja z okazji Dnia Dziecka, Warszawa, Krakowskie Przedmieście, 1 czerwca,
- Może popiół, morze diament – akcja rytualna, Wakacyjny Festiwal Gwiazd, Międzyzdroje,
- Z dnia na dzień – instalacja, Mała Galeria, Nowy Sącz,
- Ducha nie gaście – akcja obrzędowa, cmentarz w Nowym Sączu, V Mały Festiwal Form Artystycznych, Mała Galeria, Nowy Sącz, wrzesień – październik,
- Wieczna ospa – performance, Warszawa, hol w Zachęcie, 13 listopada, z okazji dwudziestopięciolecia Galerii Studio,
- K+M+B – 1984 – Wspomnienie – Pojazdu Betlejemskiego z 1984 r. – instalacja, wystawa „To lubię”, Pałac Sztuki, Kraków.
Rok 1998:
- Widzenie 1 – (muz. Milo Kurtis) 1 lipca,
- Widzenie 2 – (muz. Jan Kanty Pawluśkiewicz) 5 lipca akcje obrzędowe na plaży, III Wakacyjny Festiwal Gwiazd, Międzyzdroje,
- Żary i popioły – akcja obrzędowa, plener (muz. Jan Kanty Pawluśkiewicz, śpiew Elżbieta Towarnicka), Międzynarodowy Festiwal Ulicy, Wilno ’98, sierpień,
- Między niebem a ziemią – akcja obrzędowa w plenerze nad Motławą; Sztuka – zwierciadłem kultur, narracja plastyczna, przestrzeń sakralna kościoła św. Jana, Gdańsk, 25–26 września w ramach Kongresu Architektury Polskiej,
- Wataha Morska – instalacja, plaża w Międzyzdrojach, IV Festiwal Gwiazd w Międzyzdrojach,
- Dzisiaj w Warszawie wesoła nowina – Opłatek dla Warszawy fatamorgana miejska 2, reżyseria i inscenizacja Jerzy Kalina, akcja pod patronatem Opery Narodowej, pl. Teatralny, 22 grudnia.
Rok 1999:
- Pod powieką – wystawa/instalacja, Galeria Kordegarda, Warszawa, maj-czerwiec,
- Via Crucis – instalacja, fosa zamkowa w Toruniu, 2–27 maja, wystawa „Poczucie sacrum”,
- Wataha – obiekt pogański, stulecie Komorowa pod Warszawą,
- Trzy stany – działania obrzędowe, stodoła dworska w posiadłości Ronalda Dwighta, Jadamowo pod Nidzicą,
- Przesłuchanie – instalacja, wystawa „Czas nadziei”, prace artystów tworzących w ramach kultury niezależnej, Galeria Ars Longa, Milanówek, 11 listopada,
- Praska zima – Sąd Ostateczny – działania obrzędowe, muzyka Eugeniusz Rudnik, fasada Teatru Academia w Warszawie, 11 grudnia, w ramach wystawy „Sąd Ostateczny” przygotowywanej przez E. Dzikowską i W. Wierzchowską.
Rok 2000:
- Obsesjonata I – performance w ramach „Warszawskiej Jesieni”, kurator Krzysztof Knittel,
- Obsesjonata II – performance na zaliczenie – performance, Zachęta, Warszawa, listopad,
- Biały schron – dedykacja na 80. rocznicę urodzin Ojca Świętego Jana Pawła II, działania obrzędowe, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 18 maja,
- Most Fahrenheita – działania na moście wiślanym w Tczewie „Zdarzenie” II Międzynarodowy Festiwal Działań Teatralnych i Plastycznych, Tczew/Europa 2000, 7–9 września,
- Nad utrata pamięci – działania obrzędowe w lesie, Muzeum Jarosława Iwaszkiewicza, Stawisko,
- Szczelina obiekt pamięci ks. Jerzego. Stan tego, co ukryte… – instalacja, wystawa „Obrazy śmierci w sztuce polskiej XIX i XX wieku”, Muzeum Narodowe w Krakowie.
Rok 2001:
- Na ćmy pokuszenie – instalacja, metal, woda, oliwa z oliwek i sznur świetlny, wystawa „Światło”, Galeria Studio, Warszawa,
- Fatamorgana morska na ćmy pokuszenie – akcja obrzędowa (muzyka Milo Kurtis Drum Freaks), Festiwal Gwiazd, plaża w Międzyzdrojach.
Rok 2020:
- Zatrute źródło – instalacja, pomnik Jana Pawła II ciskającego głaz w wypełnioną czerwoną wodą nieckę fontanny znajdującej się na dziedzińcu Muzeum Narodowego w Warszawie, upamiętnienie setnej rocznicy urodzin Jana Pawła II.
Nagrody i wyróżnienia
W ciągu swojej bogatej kariery, Jerzy Kalina zdobył wiele prestiżowych nagród i wyróżnień, które odzwierciedlają jego znaczenie w polskiej kulturze i sztuce. Oto podsumowanie najważniejszych z nich:
- 1977 – otrzymał Nagrodę im. Cypriana Kamila Norwida za dzieło Przejście,
- 1984 – uhonorowany Nagrodą Kulturalną „Solidarności” za oprawę plastyczną pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki,
- 1986 – zdobył Nagrodę im. Brata Alberta za swoją organizację oraz uczestnictwo w Ruchu Kultury Niezależnej,
- 1990 – wyróżniony Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki za Najciekawsze Wydarzenie Muzealne Roku związane z instalacją Czas Niepokornych,
- 2004 – otrzymał Statuetkę „Przasnyski Koryfeusz”,
- 2005 – zdobył Złoty Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej,
- 2013 – uhonorowany Nagrodą im. Lecha Kaczyńskiego,
- 2016 – przyznano mu Doroczną Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przez ministra Piotra Glińskiego za Całokształt Twórczości,
- 2017 – nagroda „Totus Tuus”,
- 2019 – Medal Stanisława Ostoi-Kotkowskiego w kategorii „Twórca Uznany”,
- 2020 – został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności.
Już samo zestawienie tych osiągnięć ukazuje nie tylko artystyczną wszechstronność Jerzego Kaliny, ale także jego zapadający w pamięć wkład w rozwój kultury oraz sztuki w Polsce.
Odznaczenia
Jerzy Kalina, jako wybitna postać w dziedzinie kultury, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które podkreślają jego zasługi w tej dziedzinie. Poniżej przedstawiamy zestawienie najważniejszych nagród i wyróżnień, które otrzymał:
- krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2007),
- srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008),
- medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2019),
- złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2023),
- Order Orła Białego (2023).
Przypisy
- Jerzy Kalina odznaczony Orderem Orła Białego [online], wpolityce.pl [dostęp 11.11.2023 r.]
- M.P. z 2023 r. poz. 1293
- Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości dla Jerzego Kaliny. prezydent.pl, 15.04.2019 r. [dostęp 02.05.2019 r.]
- Medale Stanisława Ostoi-Kotkowskiego wręczone. | Infoprzasnysz [online], Infoprzasnysz, 07.09.2019 r. [dostęp 07.09.2019 r.]
- Doroczne Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczone. mkidn.gov.pl, 05.10.2016 r. [dostęp 16.08.2020 r.]
- „Zatrute źródło”, czyli Jan Paweł II jako tytan [online], wiez.com.pl, 23.09.2020 r. [dostęp 23.09.2020 r.]
- a b c d Daria Porycka, Rzeźbiarz Jerzy Kalina – autor projektu pomnika ofiar katastrofy smoleńskiej, dzieje.pl, 10.04.2018 r. [dostęp 08.06.2018 r.]
- KrystztofK. Gralak KrzysztofK., Pomnik smoleński w Warszawie 2018 tak wygląda!, „wspolczesna.pl”, 12.04.2018 r. [dostęp 12.04.2018 r.]
- Pomnik Anonimowego Przechodnia. [w:] Oficjalny portal internetowy Wrocławia (www.wroclaw.pl) [on-line]. Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej SA, Gmina Wrocław. [dostęp 08.06.2018 r.]
- Pomnik Józefa Piłsudskiego na Bielanach, „Wszystko o Warszawie” [dostęp 06.04.2018 r.]
- Krzyż przy zaporze upamiętnia ks. Popiełuszkę, interia.pl, 31.05.2010 r. [dostęp 08.06.2018 r.]
- Kapliczka katyńsko-smoleńska stoi już od 2 miesięcy. gazeta.pl, 16.08.2010 r. [dostęp 21.11.2010 r.]
- Tama 1984-1991, filmpolski.pl, [dostęp 08.06.2018 r.]
- Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności. Rok 2021, wyd. Kraków 2022, s. 26
- Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, mkidn.gov.pl. [dostęp 08.06.2018 r.]
- Nagroda im. Lecha Kaczyńskiego dla rzeźbiarza, „Rzeczpospolita” [dostęp 28.04.2013 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jacek Szewczyk | Aleksandra Domańska (aktorka) | Witold Stanisław Kozak | Anna Szarek (modelka) | Maciej Gładysz | Krzysztof Patocki | Stanisław Górka (aktor) | Krzysztof Mętrak | Sylwia WysockaOceń: Jerzy Kalina